آشنایی با انواع فتق های شکمی و راه های درمانی

فتق های شکمی

توضیحاتی درباره ی فتق های شکمی

فتق چیست؟

فتق یک بیماری شکمی است و زمانی‌ پیش میاید که لایه ‌های درونی‌ عضلات شکمی ضعیف شده باشند. که این امر منجر به پارگی یا کشیدگی بیش از حد در ناحیه جداره شکم یا دیافراگم می گردد.

در واقع فتق از جابجایی ارگان های بدن به حفره یا بافت مجاور ایجاد می شود. به طور مثال قلب و ریه در حفره قفسه سینه، کبد و روده‌ها در ناحیه شکم قرار گرفته اند. ممکن است احشا شکمی به دلیل اختلاف فشار بین حفره شکم و سینه، به داخل ناحیه سینه راه پیدا کنند، که به این حالتفتق گفته می شود.

فتق ها می توانند در بالای ران، ناف یا دکمه شکمی و ناحیه کشاله ران نیز ایجاد شوند اما در شکم شایع ترند.

همچنین فتق نوع شکمی در بین مردها شیوع بیشتری دارد.

انواع فتق شکمی

• فتق کشاله ران (مغبنی)

اینگونه فتق سبب برجستگی قسمت کشاله ران و درون کیسه بیضه خواهد شد و این نوع از فتق در آقایان بیشتر از خانم ها دیده می شود.

• فتق رانی

این نوع از فتق سبب بیرون زدن قسمت بالای ران می گردد، که در خانم ها بیشتر از آقایان دیده می شود.

• فتق ناف

فتق ناف عبارت است از برجستگی اطراف ناف. این فتق به دلیل اینکه عضلات اطراف ناف نمی تواند کاملاً آن ناحیه را بپوشانند ایجاد می شود.

• فتق برشی

هنگامی که در محل عمل جراحی، روی جدار شکم برشی ایجاد می شود، بعلت جدا شدن عضلات از همدیگر در محل عمل جراحی پیشین ممکن است بیرون زدگی به وجود بیاید.

" />

علل ایجاد فتق

• فشار زیاد به قسمت ‌های دیوار شکم
• حمل و جابه جایی اشیاء سنگین
• ضعف مادرزادی عضلات شکمی
• نارس به دنیا آمدن کودک
• سرفه مداوم و ابتلا به آسم
• مشکلات اجابت مزاج
• افزایش سن
• جراحی
• وراثت

علائم فتق

یکی از رایج ترین علائم فتق، وجود یک برآمدگی دردناک و قابل مشاهده در ناحیه شکم است. از دیگر علائم و نشانه های این بیماری:

• بروز درد در هنگام خم شدن یا بلند کردن جسم سنگین
• احساس فشار و درد در ناحیه شکم یا کشاله ران
• احساس سیر و پر بودن
• درد ‌به مدت طولانی‌ همراه با سوزش
• التهاب صفاق و روده
• نامنظم شدن دفع
• یبوست و اسهال
• خون در مدفوع
• تهوع، استفراغ و ضعف عمومی‌ و سرگیجه
• ضعف عضلانی
• تب

درمان فتق شکمی

روش درمانی هر فرد به اندازه فتق و شدت علائم آن بستگی دارد. درمان هایی که برای فتق شکمی پیشنهاد می شود شامل:

• تغییر رویه ی زندگی
• مصرف برخی دارو ها
• جراحی

تغییر رویه زندگی

رعایت برخی نکات و تغییراتی در تغذیه فرد می تواند تا حدودی علائم فتق را از بین ببرد، ولی باعث بهبودی آن نمی شود. در نتیجه رعایت نکات زیر می تواند به روند درمان کمک کند.

• پرهیز از وعده های غذایی سنگین و پر حجم
• خودداری از دراز کشیدن و خم شدن پس از صرف غذا
• حفظ تعادل وزن
• انجام برخی ورزش ها برای تقویت ماهیچه های اطراف فتق (لازم به ذکر است انجام غلط ورزش ها می تواند با افزایش فشار به آن ناحیه، باعث بیرون زدگی بیشتر فتق شکمی شود)
• خودداری از خوردن غذاهایی که رفلکس معده را شدت می بخشند، مانند غذاهای تند و حاوی گوجه فرنگی
• کاهش وزن و ترک سیگار برای جلوگیری از ریفلاکس اسید معده

مصرف دارو

در صورتی که فتق جداره شکمی دارید، دارو هایی نظیر آنتی اسید ها، مسدود کننده ی گیرنده H2 و مهر کننده پمپ پروتون می تواند با کاهش اسید معده دردتان را کم کرده و تا حدی از علائم بیماری بکاهد.

جراحی

پزشک جراح روش جراحی مناسب را با توجه به عواملی مانند سن بیمار، نوع فتق، شرایط عمومی، سلامت بیمار و … تعیین می کند. که شامل دو روش جراحی باز و استفاده از لاپاراسکوپی است.

جراحی باز به دوره استراحت بیشتری نیاز دارد و ممکن است مجبور شوید تا 6-9 هفته پس از عمل استراحت کنید. در حالی که عمل لاپاروسکوپی طول درمان و استراحت کوتاه تری دارد. اما امکان بازگشت فتق در عمل لاپاروسکوپی بیشتر است.

نگارش و گردآورنده: رضا رحیمی