آزمایشESR یا بررسی بیماری التهاب و ایمنی بدن

آزمایش ESR

(Erythrocyte Sedimentation Rate)

1- این تست به چه نام‌های دیگری شناخته می‌شود؟

ESR, Sedimentation Rate

2- هدف از انجام تست چیست؟

هدف از انجام این آزمایش عبارتست از:

• تشخیص التهاب ناشی از عفونت، تومور یا بیماری های خود ایمنی
• تشخیص و پایش درمان روماتیسم مفصلی و واسکولیت از جمله آرتریت گیجگاهی یا temporal arteritis (التهاب عروق سر و صورت بخصوص ناحیه گیجگاه)

التهاب بخشی از پاسخ سیستم ایمنی بدن است. التهاب می تواند حاد باشد و به سرعت پس از یک تروما/جراحت/عفونت ایجاد شود، یا ممکن است مزمن باشد مثلا بعلت بیماری های خود ایمنی یا سرطان. آزمایش ESR یک تست تشخیصی نیست؛ بلکه یک آزمایش غیر اختصاصی است که ممکن است در بسیاری از شرایط افزایش یابد. این آزمایش اطلاعات کلی در مورد وجود یا عدم وجود یک بیماری التهابی ارائه می دهد.

3- این تست چه زمانی درخواست می‌شود؟

در موارد زیر به انجام این آزمایش نیاز است:

• شک بالینی به التهاب
• وجود علایم و نشانه های آرتریت گیجگاهی، واسکولیت سیستماتیک، روماتیسم مفصلی مانند سردرد، درد گردن و شانه، درد لگن، کم خونی، کاهش اشتها، کاهش وزن بدون علت و خشکی مفاصل

4- تست‌های آزمایشگاهی مکمل این آزمایش کدامند؟

C-Reactive Protein (CRP), Rheumatoid Factor (RF), Antinuclear Antibody (ANA), Protein Electrophoresis, Immunofixation Electrophoresis

5- چه نوع نمونه‌ای برای این تست درخواست می‌شود؟

نمونه خون

6- مراجعه کننده قبل از انجام آزمایش باید چه شرایطی را رعایت کند؟

معمولاً قبل از انجام این تست نیاز به رعایت شرایط خاصی از جمله ناشتایی نیست، اما خوردن غذای سنگین و پرچرب قبل از این آزمایش ممکن است با نتایج آن تداخل ایجاد کند.

7- نحوه جمع‌آوری نمونه چگونه است؟

برای این آزمایش، خونگیری از ورید بازویی انجام می شود. قبل از نمونه گیری، فرد مراجعه کننده باید داروهایی که مصرف می کند به همراه آخرین زمان مصرف دارو را به اطلاع پرسنل نمونه گیر در آزمایشگاه برساند.

8- روش انجام تست چیست؟

برای انجام این آزمایش از روش Automated Modified Westergren استفاده می شود.

9- چه عواملی باعث تداخل و ایجاد نتایج کاذب در انجام تست می‌شود؟

عوامل زیر باعث کاهش ESR می شوند:

• قند خون بالا
• آلبومین خون بالا
• مقادیر بالای فسفولیپیدها
• کاهش فیبرینوژن در نوزادان
• پلی سایتمی
• افزایش گلبول های سفید
• گلبول های قرمز با اشکال غیر طبیعی (داسی شکل، اسفروسیتوز، میکروسیتوز)
• برخی از داروها مانند استروئیدها، دوز بالای آسپیرین، کورتیکوتروپین، کورتیزون، سیکلوفسفامید، دگزامتازون، طلا، هیدروکسی کلروکین، لفلونومید، متوترکسات، مینوسیکلین، داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی، پنی سیلامین، پردنیزولون، پردنیزون، کینین، سولفاسالازین، تاموکسیفن، تری متوپریم

عوامل زیر باعث افزایش ESR می شوند:

• فیبرینوژن، گلوبولین ها، CRP، کلسترول بالا
• از هفته دوازدهم بارداری تا حدود چهار هفته پس از زایمان
• قاعدگی
• آنمی
• سن بالای 70 سال
• برخی از داروها مانند هپارین، داروهای ضد بارداری خوراکی، ضد تشنج، آسپیرین، کاربامازپین، سفالوتین، سفاپیرین، کلوزاپین، سیکلوسپورین A، دگزامتازون، فلوواستاتین، هیدرالازین، ایندومتاسین، ایزوترتینوئین، لومفلوگزاسین، میزوپروستول، افلوکساسین، پروکائین آمید، پروپافنون، کینیدین، سولفامتوکسازول، زولپیدم

10- نتایج این تست چگونه گزارش می‌شود؟

میزان طبیعی ESR در آزمایشگاه وحید بر حسب mm/hours بصورت ذیل می باشد، اگرچه این میزان در هر آزمایشگاه و هر سن و جنس متفاوت است:

Men:

Below 50 Years: 15

Above 50 Years: 20

Above 85 Years: 30

———————————–

Women:

Below 50 Years: 20

Above 50 Years: 30

Above 85 Years: 42

افزایش ESR در موارد زیر مشاهده می‌شود:

• ماکروگلوبولینمی والدنشتروم
• افزایش گلوبولین های سرم
• نفریت، نفروزیس
• اندوکاردیت تحت حاد باکتریایی
• آنمی حاد یا مزمن
• روماتیسم مفصلی
• نقرس
• درد مفاصل
• کم کاری و پرکاری تیروئید

• بیماری های کلاژن
• بیماری لوپوس
• بیماری های التهابی
• کارسینوما، لنفوما، نئوپلاسم ها
• مسمومیت حاد با فلزات سنگین
• تخریب بافتی یا سلولی
• انفارکتوس قلبی
• توکسمی
• ماه سوم بارداری تا سه هفته پس از زایمان)

نگارش و گردآورنده: رضا رحیمی

برگرفته از:
واحد تحقیق و توسعه (R & D) آزمایشگاه پاتوبیولوژی وحید
دکتر احسان کاکاوندی، دکتر محمد وحید دستجردی

:References

Jacobs & DeMott Laboratory Test Handbook with Key Word Index 5th Edition