علت بوی بد دهان(Halitosis)، علائم، تشخیص و درمان

علت بوی بد دهان از چیست و چگونه درمان می شود؟

علت بوی بد دهان از چیست و چگونه درمان می شود؟

بوی بد دهان در مقاطعی از زندگی برای هر شخصی اتفاق می‌افتد و افراد زیادی را آزار می‌دهد. در اصطلاح پزشکی به بوی بد دهان هالیتوز یا (halitosis) یا فتوراوریس (fetor oris) نیز گفته می‌شود. علت بوی بد دهان یا هالیتوز می‌تواند از دهان، دندان ها یا نتیجه یک بیماری و مشکل اساسی باشد. این بوی بد می‌تواند یک مشکل موقتی یا حتی یک بیماری مزمن باشد. طبق آمار انجمن دندانپزشکی آمریکا، حداقل 50 درصد از بزرگسالان در طول عمر خود دچار هالیتوز می‌شوند.

علائم هالیتوز

علاوه بر بوی بد دهان، افراد ممکن است متوجه طعم بد دهان نیز شوند. اگر احساس طمع، مزه و بد بویی دهان ناشی از یک بیماری اساسی باشد، حتی اگر شخص مسواک بزند این بو از بین نمی‌رود.

چه عواملی باعث ایجاد بوی بد دهان می‌شوند؟ بوی بد دهان از چیست؟

از مهمترین دلایل و علت بوی بد دهان، مواردی است که در ادامه به شرح و توضیح ان پرداخته ایم:

1- بهداشت ضعیف دهان و دندان

به طور معمول باکتری‌ها ذرات مواد غذایی که در دندان یا دهان شما به دام افتاده است را تجزیه می‌کنند. ترکیبی از باکتری‌ها و ذرات ریز مواد غذایی در دهان شما، بوی نامطبوع و زننده‌ای ایجاد می‌کند. مسواک زدن و کشیدن نخ دندان به طور مرتب، غذای به دام افتاده در لابلای دندان ها را قبل از فعالیت باکتری ها و پوسیدگی دندان از بین میبرد.

مسواک زدن همچنین پلاک دندان که ماده چسبنده‌ای است که روی دندان های شما ایجاد می‌شود و باعث بد بو شدن دهان شما می شود را از بین میبرد. ایجاد پلاک می تواند باعث ایجاد حفره و بیماری پریودنتال و لثه شود. اگر به طور منظم و مرتب مسواک نزنید و یا به بهداشت دهان و دندان خود اهمیت ندهید، بارها و بارها هالیتوز را تجربه کرده اید و خواهید کرد.

نقش بهداشت ضعیف دهان و دندان در بد بو شدن دهان

بهداشت ضعیف دهان و دندان مخصوصا در کسانی که تحت درمان ارتودنسی قرار دارند می تواند به شدت بوی دهان را تحت تاثیر قرار دهد. زیرا با وجود دستگاه هایارتودنسی ثابت سخت می تواند دندان ها را تمیز کرد. در خصوص ایمپلنت دندان، بریج و سایر دستگاه های دندانپزشکی نیز این امر صادق است. اگر تحت ارتودنسی هستید و یا ایمپلنت و بریج و خلاصه هر روش جایگزین دندانی دارید حتما بیشتر از پیش به بهداشت دهان و دندان خود رسیدگی کنید.

2- یک علت بوی بد دهان مصرف غذاها و نوشیدنی های قوی است

مصرف برخی غذاها می‌تواند باعث بد بو شدن دهان انسان شود. برخی از این خوراکی ها که می توانند بوی بدی در دهان و نفس ایجاد کنند سیر، پیاز و یا قهوه هستند. برای مثال اگر شما سیر یا پیاز بخورید، معده شما هنگام هضم این غذاها روغن های موجود در ساختار آن ها را جذب می کند و روانه جریان خون می کند.. این روغنها وارد جریان خون شما شده و به ریه های شما می روند. درنهایت این مواد باعث آزاد شدن بوهای نامطبوعی از نفس شما خواهند شد که می تواند از 24 ساعت تا 72 ساعت در نفس شما وجود داشته باشند. و باعث بوی بد دهان شود.

3- سیگار کشیدن

سیگار کشیدن علاوه بر اینکه بوی لباس شما را بد می کند بلکه در بد بو شدن دهان شما تاثیر به سزای خواهد گذاشت. دود سیگار باعث خشک شدن فضای داخلی دهان و راه های هوایی شما می شود. خشکی نیز مستقیما باعث بروز بوی نامطبوع خواهد شد.

4- خشکی دهان

اگر غدد بزاقی شما مقادیر کافی بزاق تولید و ترشح نکنند، دهان شما خشک می‌شود و از رطوبتش کاسته می‌شود. بزاق معمولا به تمیز نگه داشتن دهان کمک می کند و شدت بو را کاهش می‌دهد. در شرایط زیر دهان خشک می شود و دچار هالیتوز خواهید شد:

• بروز مشکل اساسی برای غدد بزاقی
• خوابیدن با دهان باز
• مصرف برخی دارو ها
• مصرف برخی میوه ها و مواد غذایی

5- بیماری پریودنتال

بیماری پریودنتال هنگامی اتفاق می‌افتد که برای از بین بردن پلاک ها پس از تشکیل شدن اقدام درمانی انجام نداده باشید. با گذشت زمان، پلاک سفت و سخت می‌شود و به تارتار تبدیل می‌شود. شما نمی توانید با مسواک زدن تارتار را از بین ببرید. این ساختار باعث تحریک لثه های شما می شود. تارتار ممکن است باعث ایجاد فضاها و فاصله های کوچکی بین دندان ها و لثه شوند. مواد غذایی، باکتری‌ها و پلاک های دندان می‌توانند در این فضاها جمع شوند و باعث ایجاد بوی فوق العاده زننده و بدی در دهان شوند.

6- مشکلات مربوط به سینوس ها، گلو یا دهان می تواند دلیل بوی بد دهان باشد

اگر هر یک از مشکلات زیر را داشته باشید، بوی بد دهان شما بیشتر از پیش خواهد شد:

• وجود عفونت در سینوس ها
• ترشحات بخش خلف بینی
• برونشیت مزمن
• بروز عفونت در دستگاه تنفسی فوقانی یا تحتانی

علاوه بر این موارد سنگ های لوزه نیز می‌توانند منبع بوی بد دهان باشند. زیرا باکتری ها می‌توانند به راحتی روی سنگ ها تجمع پیدا کنند و با فعالیت خود باعث بد بو شدن دهان شوند.

7- برخی از بیماری‌ها

بوی غیر طبیعی نفس انسان می‌تواند نشانه و علائم بیماری هایی مانند بیماری کلیوی، دیابت و اختلال ریفلاکس معده (GERD) باشد. ریفلاکس یا GERD یکی از دلایل نسبتاً شایع ایجاد هالیتوز است. اگر شما نارسایی کلیه یا کبد و یا بیماری دیابت دارید، ممکن است نفس شما بوی ماهی بدهد. هنگامی که بیماری دیابت کنترل نشده باشد، نفس شما بوی غیر عادی خواهد داد.

بوی بد دهان چگونه درمان می‌شود؟

اگر بوی بد نفس به دلیل ایجاد پلاک باشد، تمیز کردن دندان ها ممکن است مشکل را حل کند. در صورت ابتلا به بیماری پریودنتال، تمیز کردن عمیق دندان ممکن است در دستور کار قرار بگیرد. درمان مشکلات پزشکی اساسی مانند عفونت سینوس ها یا بیماری کلیوی نیز می‌تواند به بهبود بوی بد نفس کمک کند. در صورت که خشکی دهان باعث ایجاد بو و مشکل هالیتوز شود، دندانپزشک ممکن است توصیه کند آب زیادی بنوشید و یا از داروها و موادی که ترشح بزاق را افزایش می دهند استفاده کنید.

چگونه می توان از بوی بد دهان جلوگیری کرد؟

شما باید هر روز حداقل دو بار مسواک بزنید. علاوه بر مسواک زدن بهتر است روزی یک بار از نخ دندان استفاده کنید. باید مطمئن شوید که همه مواد غذایی و ذرات کوچک را از لابلای دندان های خارج خواهید کرد.

برای از بین بردن باکتری ها به صورت روزانه از دهانشویه های ضد میکروبی استفاده کنید. علاوه بر دندان ها شما باید زبان خود را نیز مسواک بزنید زیرا زبان شما حاوی تعداد زیادی باکتری است که می توانند باعث بد و شدن دهان شما شوند.

به طور معمول هیدراته ماندن و تامین آب مورد نیاز بدن به کاهش خشکی دهان و بد بو شدن آن کمک می‌کند. ترک سیگار نیز می‌تواند به حفظ سلامتی دندان های شما و از بین بردن بوی بد دهان کمک کند.

به شما توصیه می کنیم، برای شناسایی علت بوی بد دهان، مواردی که در این مقاله بیان شد را به ترتیب چک کنید و راه از بین بردن آن را با توصیه های قابل انجام در خانه یا با مراجعه به پزشک یا دندانپزشک، جلو ببرید.

نگارش و گردآورنده: رضا رحیمی

منبع:کلینیک دندانپزشکی ایده آل،