تقویت مغز کودکان و بهبود عملکردی آن

تجربیات محیط پیرامونی و تعاملات ارتباطی اجتماعی و لمسی باعث تحریک و بهبود سلامت مغز کودک می شود. محیط زندگی کودک هرچقدر از لحاظ دیداری، شنیداری، حرکتی، چشایی، بویایی، لمسی قوی تر باشد باعث تحریک گیرنده های حسی و تقویت زنجیره سلولی و نورونی مغز کودکان خواهد شد. باید بدانیم مغز هیچگاه استراحت ندارد. مغز 24 ساعت شبانه‌روز کار می‌کند و برای پیشرفت به تحریک نیاز دارد. در این مطلب به 14 راه تحریک سلامت مغزی در کودکان خواهیم پرداخت و اینکه چگونه می توان مهارت‌های اجتماعی، عاطفی، حرکتی و ذهنی را در فرزندان خود پرورش و تقویت کنیم.

سلامت مغز یعنی چه؟

تجربیات و محرک‌هایی که مغز در اولین مراحل زندگی دریافت می‌کند، چگونگی شکل‌گیری مسیرهای بیولوژیکی را تعیین می‌کند که نه تنها در یادگیری و رفتار تأثیر می‌گذارد، بلکه بر سلامت عمومی در طول زندگی نیز تأثیرگذار است.
بر همین مبنا می توان نتیجه گرفت که برای سلامتی ایده‌آل مغز لازم است کودکتان مهارت‌های اجتماعی را یاد بگیرد و به درستی پاسخگوی آنچه در مدرسه از او انتظار دارند باشد. بنابراین، در این مطلب ما ایده‌هایی برای تحریک سلامت مغز فرزندتان ارائه خواهیم داد.

تمرینات نوروبیک برای تحریک سلامت مغز

تمرینات نوروبیک تمرینات ذهنی است که برای ایجاد مسیرهای عصبی جدید در مغز با استفاده از حواس به روش‌های غیرمتعارف طراحی شده‌اند و با عنوان ورزش هوازی مغز یا ورزش مغز نیز شناخته می‌شوند. در اصل، تمرینات نوروبیک مجموعه‌ای از تمرینات است که به شما این امکان را می‌دهد که هم از طریق فعالیت‌های جسمی و هم ذهنی با هر دو طرف مغزتان کار کنید.
همان‌طور که در ادامه خواهید دید، تمرینات بدنی و ذهنی را توصیه کرده‌ایم که باعث افزایش و پیشرفت ارتباطات عصبی در مغز می‌شوند. سفالگری یا بازی با گل رس، در حین این که هماهنگی دست و چشم را به خوبی انجام می‌دهد، گزینه‌ای عالی برای تحریک مهارت‌های حرکتی ظریف نیز می‌باشد

ترسیم خطوط موازی

از کودکتان بخواهید دو مداد بردارد و هر کدام را در یک دستش بگیرد. یک کاغذ بزرگ جلویش بگذارید، اگر کاغذ بزرگ ندارید، از دو برگه استفاده کنید. اکنون زمان آن رسیده است که کارتان را شروع کنید: نقشه کار این است که کودک شما باید هم‌زمان با هر دو دستش خطوطی را ترسیم کند.
او باید حرکات مختلفی را امتحان کند: از بالا و پایین، دایره‌ای و غیره. این تمرین ساده (و سرگرم‌کننده) مهارت‌های حرکتی ظریف و نوشتن را تقویت می‌کند.

چهار دست ‌و پا رفتن

بیاید یه وقت‌هایی وانمود کنیم کودک هستیم و چهار دست‌وپا راه برویم! هدف از این بازی بهبود هماهنگی و فعال‌سازی مغز از طریق بینایی و یادگیری کینستیکی (حرکتی) است.
برای انجام این بازی، فرزند شما باید همزمان حرکت بازو و پا را برای حرکت به جلو انجام دهد، مانند وقتی که کودک چهار دست و پا می‌رود. هنگامی که فرزندتان ریتم دارد، می‌توانید تغییراتی را با حواس دیگر اعمال کنید. به عنوان مثال، با پخش آهنگ به جلو حرکت کند و با قطع آهنگ حرکت او هم متوقف شود.

تاثیر بازی‌های فکری در سلامت مغز

با انجام فعالیت‌ها و بازی‌های تکرارشونده حافظه کودک خود را تحریک کنید. انجام بازی‌های تقویت‌کننده‌ی حافظه می‌تواند برای افراد خانواده هم بسیار سرگرم‌کننده باشد و به بچه‌ها کمک کند تا در زمینه‌های فکری که اغلب در آن‌ها تمرینی ندارند فعالیت کنند.

ساخت پازل برای تحریک مغز

جورچین یا همان پازل به این معنی است که کودک باید تصویر کاملی از قطعات کوچک بسازد و بدین ترتیب مهارت‌های تمرکز و منطق در او تقویت شود. کم‌کم جورچین‌های با تعداد قطعات بیشتر را انتخاب کنید. به یاد داشته باشید که سنین توصیه‌ شده توسط سازنده اسباب‌بازی فقط یک پیشنهاد است و شما می‌توانید با توجه به توانایی‌های فرزندتان از پازل‌های متفاوتی استفاده کنید.

سودوکو

کودکان بزرگ‌تر می‌توانند جداول سودوکو را حل کنند. این تمرینات برای تقویت تمرکز، تفکر منطقی و توجه فوق‌العاده‌اند.

نقاشی کشیدن و سلامت مغز

نقاشی باعث افزایش خلاقیت و ابراز احساسات می‌شود. برای فرزندتان یک کتاب بخوانید و سپس از او بخواهید در مورد آنچه خوانده‌اید، نقاشی یا طراحی کند. به این ترتیب، به او کمک خواهید کرد تا روی خلاقیت، حافظه، درک مطلب و ابراز احساسات کار کند.

موسیقی و سلامت مغز

آموزش نوازندگی یک فعالیت خوب برای تحریک سلامت مغز کودک است. به عنوان مثال، نواختن پیانو مستلزم فهمیدن نت‌هایی است که می‌خواند، رمزگشایی آن‌ها و در نهایت تبدیل آن‌ها به حرکات دست است، که باید به خوبی هماهنگ باشد تا صدای خوبی تولید کند.

تحریک مهارت‌های حرکتی ظریف

سفالگری یا بازی با گل رس، در حین این که هماهنگی دست و چشم را به خوبی انجام می‌دهد، گزینه‌ای عالی برای تحریک مهارت‌های حرکتی ظریف نیز می‌باشد. شما می‌توانید با کودک خود بازی کنید تا انواع حیوانات را بسازد و حتی بازی را به داستانی که خوانده‌اید مرتبط کنید تا در درک مطلب و ایفای نقش داستان نیز مهارت پیدا کند.

پریدن، جهیدن، خیزیدن، لی لی کردن، اجرای حرکات تقلیدی حیوانات، هواپیما، بازی باشن و ماسه، بریدن، مچاله کردن کاغذ، ترسیم با دو دست، رقص، نوازندگی سازها، خواندن کتب، بازی های معما، خواندن اشعار همه و همه موجب تقویت مغز کودکان خواهد شد در کنار آن تغذیه مطلوب نیز توصیه می شود.

نگارش و گردآورنده: رضا رحیمی