بیماری های شایع چشم و درمان آن

در این مقاله با انواع بیماریهای شایع چشم آشنا خواهید شد

بیشتر مردم در یک دوره زمانی از زندگی خود به مشکلات چشمی دچار می شوند که بعضی از آن ها جزئی بوده و خود به خود از بین می روند یا در خانه به راحتی قابل درمان هستند. اما برخی دیگر از این مشکلات به مراقبت و درمان های پزشکی نیاز دارند. مشکلات و بیماری های چشم انواع مختلفی دارند و علائم خاصی را ایجاد می کنند. در این مطلب به برخی از بیماری های شایع چشم و علائم آن ها پرداخته شده است.

قسمت های مختلف چشم

چشم از قسمت های مختلفی تشکیل شده است که مشکل در عملکرد هر کدام از آن ها باعث ایجاد بسیاری از بیماری های شایع چشم می شود.

قرنیه

قرنیه لایه ای از بافت شفاف جلوی چشم است که به تمرکز نور کمک می کند.

مجرای اشک

روزنه های مجاری اشک در پرده های بالا و پایین در گوشه داخلی هر چشم قرار گرفته اند. اشک از طریق پلک پایینی، پلک فوقانی یا سطح چشم ترشح می شود. اشک قرنیه را روان و پاک می کند. مجاری اشک، اشک را تخلیه می کنند.

عنبیه و مردمک چشم

قسمت رنگی چشم عنبیه نام دارد. عنبیه مجموعه ای از عضلات است که مردمک چشم را کنترل می کند. عنبیه میزان نوری را که از طریق مردمک وارد چشم می شود، کنترل می کند.

عدسی و شبکیه

عدسیه در پشت مردمک چشم قرار دارد. عدسیه نور را بر روی شبکیه که سلول های حساس به نور در پشت کره چشم هستند، متمرکز می کند. شبکیه تصاویر را به سیگنال های الکتریکی تبدیل کرده و به عصب بینایی ارسال می کند.

عصب باصره

عصب بینایی، دسته ای ضخیم از رشته های عصبی هستند که به پشت چشم متصل شده اند و اطلاعات بصری را از شبکیه به مغز منتقل می کنند.
وجود مشکل در هر کدام از بخش های چشم موجب ایجاد بیماری ها و مشکلات چشمی می شود.

بیماری های شایع چشم

آب مروارید

آب مروارید یکی از مشکلات شایع چشمی است که به دلیل تشکیل مناطق ابری در لنز چشم ایجاد می شود. نور از طریق یک لنز چشمی شفاف به شبکیه منتقل می شود. شبکیه محل پردازش تصاویر است. آب مروارید مانع از انتقال نور کافی به شبکیه چشم می شود. در نتیجه چشم ها قادر به دید واضح نبوده و ممکن است در هنگام شب هاله یا خیرگی در اطراف چراغ ها مشاهده شود.

علائم و نشانه های آب مروارید

• تاری دید
• مشکل دید در شب
• مشکل در دیدن اجسام نورانی
• تغییر مکرر شماره عینک طبی

بیماری های شایع چشم

تخریب ماکولا

دژنراسیون ماکولا نامی است که به آسیب قسمت مرکزی شبکیه به نام ماکولا، گفته می شود. ماکولا با توانایی تمرکز بینایی در چشم به بینایی آن کمک می کند.

علائم و نشانه های تخریب ماکولا

• تیرگی بینایی مرکزی
• کاهش بینایی با ایجاد لکه های کور
• مشکل دید در نور کم
• کوچکتر به نظر رسیدن اشیا

گلوکوم

گلوکوم یک بیماری شایع چشم است که در آن عصب بینایی چشم آسیب دیده و با گذشت زمان بدتر می شود. گلوکوم منجر به فشار درون مایع چشم شده که این امر می تواند به طور بالقوه به عصب بینایی مسئول انتقال تصاویر به مغز آسیب برساند. این فشار افزایش یافته که به آن فشار داخل چشم نیز گفته می شود، در صورت ادامه یافتن برای مدت زمان طولانی ممکن است منجر به کاهش بینایی دائمی شود.

گلوکوم به دو‌نوع اساسی زیر تقسیم می شود

گلوکوم با زاویه باز

شایع ترین نوع گلوکوم که به آن گلوکوم با زاویه دید عریض نیز گفته می شود، یک بیماری چشمی است که در آن شبکه مشبک طبیعی به نظر می رسد اما جریان مایع در آن دچار مشکل شده است.

علائم گلوکوم با زاویه باز

• دید تونلی
• کاهش تدریجی دید محیطی در هر دو چشم

گلوکوم با زاویه بسته

این نوع بیماری که به آن گلوکوم بسته با زاویه حاد یا مزمن نیز گفته می شود، بر تخلیه چشم اثر می گذارد. زیرا زاویه بین قرنیه و عنبیه بیش از حد باریک شده و فشار بیش از حد در چشم ایجاد می شود.

علائم گلوکوم با زاویه بسته

• درد شدید در چشم همراه با حالت تهوع و استفراغ
• اختلال بینایی ناگهانی در شرایط کم نور
• حلقه های دور چشم
• تاری دید
• قرمزی چشم

رتینوپاتی دیابتی

رتینوپاتی دیابتی اساساً یک عارضه ناشی از دیابت است که با آسیب رساندن به رگ های خونی گسترش یافته در سراسر بافت های حساس به نور شبکیه، بر روی چشم تأثیر می گذارد. افراد مبتلا به بیماری دیابت نوع 1 یا 2 می توانند به این بیماری چشمی دچار شوند.

علائم و نشانه های رتینوپاتی دیابتی

• لکه های تیره یا رشته های شناور در دید
• اختلال در تشخیص رنگ
• نوسان بینایی
• تاری دید
• کاهش بینایی

سندروم خشکی چشم

یکی از عملکردهای اشک، مرطوب نگه داشتن چشم است. هنگامی که چشم قادر به تهیه اشک روانکاو نباشد، سندروم خشکی چشم ایجاد می شود. این بیماری به دلایل مختلف از جمله عدم توانایی بدن برای تولید اشک کافی یا تولید اشک با کیفیت پایین ایجاد می شود.

علائم و نشانه های سندروم خشکی چشم

• احساس سوزش و خارش در چشم
• قرمزی چشم
• حساسیت به نور
• تولید مخاط در اطراف چشم
• تاری دید
• خستگی چشم
• مشکلات استفاده از لنزهای تماسی

ورم ملتحمه یا چشم صورتی

التهاب ملتحمه که به عنوان چشم صورتی نیز شناخته می شود، نوعی بیماری است که بافت های پشت پلک را ملتهب کرده و ملتحمه را می پوشاند. این بیماری بسیار مسری است اما به ندرت جدی می شود.

علائم و نشانه های ورم ملتحمه

• قرمزی در پلک یا سفیدی چشم
• تورم در ملتحمه
• ترشحات ضخیم مایل به زرد در مژه ها
• خارش و سوزش چشم
• تاری دید
• حساسیت بیش از حد به نور

بیماری های شایع چشم

جداشدگی شبکیه

زمانی که شبکیه از بافت های زیرین آن جدا شود، به عنوان جداشدگی شبکیه شناخته می شود. گاهی اوقات این بیماری با پاره شدن مناطق کوچک شبکیه شروع شده و در نهایت منجر به جدا شدن کامل شبکیه می شود. هرچه فاصله بین جداشدگی و درمان بیشتر باشد، احتمال از دست دادن بینایی کامل در چشم بیشتر است.

علائم و نشانه های جداشدگی شبکیه

• ظهور ناگهانی لکه های ریز در میدان دید در چشم آسیب دیده
• بروز ناگهانی چشمک زدن پلک در یک یا هر دو چشم
• تاری دید
• وجود یک پرده سایه مانند در میدان دید

یوئیت

یوئیت نامی است که به گروهی از بیماری های چشم که باعث التهاب در یووآ می شوند، گفته می شود. یووآ لایه میانی چشم است که حاوی بیشترین رگ های خونی است. یوئیت ممکن است منجر به تخریب بافت چشم و در برخی موارد از بین رفتن چشم شود.

علائم و نشانه های یوئیت

• تاری دید
• درد در چشم
• حساسیت به نور
• قرمزی چشم

خستگی چشم

یکی دیگر از بیماری های شایع چشم، خستگی چشم است که به دلیل استفاده شدید و بیش از حد از چشم ایجاد می شود. خستگی چشم گاهی اوقات کاملاً تحریک کننده است اما هنوز هم نمی تواند به طور جدی چشم یا بینایی را آزار دهد. پس از استراحت دادن به چشم ها و دنبال کردن روش های دیگر برای تسکین آن، این مشکل از بین می رود.

علائم و نشانه های خستگی چشم

• درد، خستگی، سوزش یا خارش چشم
• آبریزش یا خشکی چشم
• سردرد
• تاری یا دو بینی
• حساسیت به نور زیاد
• مشکل در باز نگه داشتن چشم ها

شب کوری

کوری در شب یا شب کوری نوعی اختلال بینایی است که در آن افراد قادر به دیدن درست شبانه یا در محیط های کم نور نیستند. شب کوری کاملاً مانع دید در شب نمی شود. این بیماری به عنوان یک بیماری جدی تلقی نمی شود و بیشتر به عنوان علائم برخی از مشکلات چشمی مانند نزدیک بینی درمان شده به شمار می رود.

علائم و نشانه های شب کوری

تنها علامت این بیماری افزایش مشکل دید در تاریکی است.

کوررنگی

در صورتی که رنگدانه هایی که در مخروط های چشم وجود دارند، دچار مشکل شوند، چشم ها نمی توانند رنگ ها را به صورت عادی مشاهده کنند. در موارد بسیار نادر، مخروط های چشم فاقد هر گونه رنگدانه رنگی هستند. بنابراین چشم ها هیچ رنگی را نمی بینند. این بدترین شکل کور رنگی است که به آن آکروماتوپسیا گفته می شود.

علائم و نشانه های کور رنگی

• مشکل در تشخیص رنگ های مختلف
• عدم مشاهده سایه های متفاوت یک رنگ

مگس پران چشم

رشته ها، لکه های سیاه و خاکستری یا تارهایی که در هنگام حرکت چشم مشاهده می شوند، مگس پران چشم نامیده می شوند. این مشکلات بیشتر به دلیل تغییرات مربوط به سن در زجاجیه چشم ایجاد می شوند. زجاجیه حاوی الیاف میکروسکوپی است که در اثر جمع شدن، زجاجیه سایه های کوچک بر روی شبکیه ایجاد می کند. این سایه همان چیزی است که به عنوان مگس پران شناخته می شود.

علائم و نشانه های مگس پران چشم

• لکه های تیره یا رشته های شفافی که در اطراف دید شناور هستند.
• حرکت لکه های متناسب با حرکت چشم ها هستند.
• در صورت نگاه کردن به یک زمینه روشن مانند دیوار سفید یا آسمان آبی، ظاهر این لکه ها بیشتر می شود.

نزدیک بینی چشم

دید کافی و واضح از اجسام نزدیک و دید تار از اجسام دور به عنوان نزدیک بینی چشم شناخته می شود. این اتفاق به دلیل خم شدن نامنظم نور به چشم ایجاد می شود.

علائم و نشانه های نزدیک بینی

• دید تار در هنگام مشاهده اجسام دور
• برای دید واضح از اجزا به بسته شدن جزئی پلک ها نیاز است
• خستگی چشم که منجر به سردرد می شود
• مشکل در مشاهده اجزا در هنگام رانندگی با وسایل نقلیه

بیماری های شایع چشم

دوربینی چشم

دوربینی چشم بر خلاف نزدیک بینی به شرایطی گفته می شود که اجسام دور به خوبی دیده می شوند اما دید کافی از اجسام نزدیک وجود ندارد.

علائم و نشانه های دوربینی چشم

• دیده تار از اجسام نزدیک
• برای دید بهتر نیاز به لوچ کردن چشم ها است
• سردرد پس از انجام کارهایی که به تمرکز در اشیای نزدیک نیاز دارند.

نگارش و گردآورنده: رضا رحیمی

منبع: رضا پورمازار جراح و متخصص چشم بلفاروپلاستی