بیماری های غده تیروئید علائم، تشخیص و درمان

بیماریهای غده تیروئید: علائم و درمان

پرکاری تیروئید و کم کاری تیروئید).

• تیروئیدیت: بیماری‌ التهاب یا تورم تیروئید است. انواع مختلفی از تیروئیدیت وجود دارد که یکی از آنها تیروئیدیت هاشیموتو است

غده تیروئید چگونه عمل می‌کند؟

غده تیروئید شما غده کوچکی است که به طور معمول وزن آن کمتر از یک اونس بوده و در جلوی گردن واقع شده است. این غده از دو نیمه (لوب) تشکیل شده، که در امتداد نای قرار دارد و توسط نواره باریکی از بافت تیروئید (موسوم به ایسموس) به هم متصل شده است.

تیروئید دقیقا در زیر برآمدگی " سیب آدم" و یا حنجره واقع شده است. در طی رشد بدن (در داخل رحم) ریشه غده تیروئید در پشت زبان واقع است، اما به طور معمول تا قبل از تولد به جلوی گردن نقل مکان می‌کند. در برخی موارد جابجایی این غده به درستی رخ نمی‌دهد و در بالای گردن و یا حتی در پشت زبان (تیروئید زبانی) واقع می‌شود. البته این مورد بسیار نادر است. در موارد دیگر این غده ممکن است به فاصله خیلی دورتری جابجا شود. به طوری که تا قفسه سینه برسد، که این مورد نیز نادر است.

عملکرد غده تیروئید شامل جذب ید (موجود در مواد غذایی) و تبدیل آن به هورمون‌های تیروئید است. این هورمون‌ها عبارتند از: تیروکسین (T4) و تیریودوتیرونین(T3). سلول‌های تیروئید تنها سلول‌های بدن هستند که می‌توانند ید را جذب کنند. این سلول‌ها با ترکیب ید و اسید آمینه تیروزین، هورمون T3 و T4 را تولید می‌کنند. سپس این هورمون‌ها به جریان خون وارد شده و به منظور کنترل متابولیسم بدن (تبدیل اکسیژن و کالری به انرژی) به سراسر بدن انتقال می‌یابند.

تنظیم متابولیسم هر سلول در بدن وابسته به هورمون‌های تیروئید است. غده تیروئید نرمال، حدود %80 T4 و حدود 20% T3 تولید می‌کند، با این حال، "قدرت" T3 حدود چهار برابر هورمون T4است.

غده تیروئید تحت کنترل غده هیپوفیزاست، که غده‌ای کوچک به اندازه یک بادام زمینی در پایه مغز است. هنگامی که سطح هورمون‌های تیروئید (T3 و T4) بسیار پایین می‌‌آید‌، غده هیپوفیز هورمون محرک تیروئید (TSH) را تولید‌ می‌کند که باعث تحریک غده تیروئید برای تولید هورمون بیشتر می‌گردد. تحت تاثیر هورمون TSH، غده تیروئید شروع به تولید و ترشح هورمون‌های T3 و T4 کرده و در نتیجه سطح این هورمون‌ها در خون افزایش می‌یابد.

غده هیپوفیز نیز توسط غده دیگری موسوم به هیپوتالاموس تنظیم می‌شود. هیپوتالاموس بخشی از مغز است که هورمون آزادکننده TSH (موسوم به TRH) را تولید می‌سازد. این هورمون به غده هیپوفیز فرمان تحریک غده تیروئید (انتشارTSH) می‌دهد. هیپوتالاموس را می‌توان به فردی تشبیه کرد که ترموستات را تنظیم می‌کند، زیرا به غده هیپوفیز می‌گوید که تیروئید در چه سطحی باید تنظیم گردد.

رژیم غذایی کم کاری تیروئید خود پایبند باشید، هیچ گونه نگرانی در مورد عود علائم نخواهید داشت.

• ندول‌ منفرد تیروئید: تشکیل ندول‌های منفرد یا توده‌ در غده تیروئید بسیار شایع است. طبق تخمین و برآوردهای انجام شده، بیش از نیمی از جمعیت دارای یک ندول در غده تیروئید خود هستند. اکثریت این ندول‌ها خوش‌خیم هستند. معمولا" توسط بیوپسی آسپیراسیون با سوزن ظریف (FNA) ندول‌های سرطانی تعیین می‌گردد.

• سرطان تیروئید: سرطان تیروئید نسبتا" شایع است. با این حال، میزان زنده ماندن بیماران تا مدت طولانی، در حد عالی است. در برخی موارد، علائمی مانند گرفتگی صدا، درد گردن، و بزرگ شدن غدد لنفاوی در افراد مبتلا به سرطان تیروئید رخ می‌دهد. سرطان تیروئید می‌تواند هر کسی با هر سنی را مبتلا سازد، اما در زنان و افراد بالاتر از سی سال، احتمال بروز این بیماری بیشتر است.

• تیروئیدیت: این عارضه به التهاب تیروئید گفته می‌شود، که ممکن است با عملکرد غیر طبیعی تیروئید (به ویژه پرکاری تیروئید) در ارتباط باشد. التهاب می‌تواند باعث مرگ سلولهای تیروئید شود. در نتیجه تیروئید قادر به تولید هورمون‌های کافی برای حفظ متابولیسم طبیعی بدن نخواهد بود. پنج نوع تیروئیدیت وجود دارد و هر کدام از آنها نیاز به درمان خاص خود دارد.

نگارش و گردآورنده: رضا رحیمی

منبع: مهرزاد غلامپوردهکی، فوق تخصص غدد متخصص داخلی.