علت کبودی پوست بدن

علت کبودی پوست چیست؟

آسیب های ورزشی

آسیب های ورزشی آسیب هایی هستند که در هنگام انجام ورزش به وجود می آیند. این آسیب ها می‌توانند شامل شکستگی استخوان، کشیدگی و پیچ خوردگی عضلات، دررفتگی مفاصل، پارگی تاندون ها و تورم عضلانی باشند. آسیب های ورزشی ممکن است در اثر ضربه و یا زیاده روی در انجام ورزش بوجود بیایند.

آسیب مغزی خفیف بوجود می آید. علایم تکان خوردن مغز بسته به شدت آسیب و خصوصیات ذاتی فرد آسیب دیده متفاوت است.

مشکلات حافظه، گیجی، خواب آلودگی یا احساس کندی، منگی، دوبینی و تاری دید، سردرد، تهوع، استفراغ، حساسیت به صدا یا نور، مشکلات تعادلی و واکنش کند به تحریکات مختلف از جمله علائم تکان خوردن مغز هستند. این علائم ممکن است بلافاصله بعد از آسیب ایجاد شوند و یا ساعت‌ها، روزها، هفته‌ها و حتی ماه‌ها پس از آسیب بروز پیدا کنند.

3) ترومبوسیتوپنی

ترومبوسیتوپنی به معنی کمتر بودن تعداد پلاکت ها از حد طبیعی خود می باشد. دلایل بسیار متنوعی می توانند باعث ترومبوسیتوپنی شوند. شدت علائم این بیماری نیز در افراد مختلف متغیر است.

علائم ممکن است شامل کبودی‌های قرمز، بنفش یا قهوه ای رنگ، لکه های پوستی همراه با نقاط قرمز یا بنفش، خون دماغ شدن، خونریزی لثه ها، طولانی شدن مدت زمان خونریزی، وجود خون در ادرار و مدفوع، استفراغ خونی و خونریزی شدید قاعدگی باشند.

4) لوسمی

اصطلاح لوسمی برای توصیف انواع سرطان هایی که منشا خونی دارند، استفاده می شود. این بیماری‌ها در اثر تکثیر خارج از کنترل گلبول های سفید در مغز استخوان ایجاد می شوند.

لوسمی‌ها بر اساس زمان شروع و نوع سلول های درگیر (سلول‌های رده میلوئیدی و لنفوسیتی) طبقه بندی می شوند. علایم شایع لوسمی عبارتند از:

• تعریق بویژه در شب که تعریق شبانه نیز نامیده می شود
• ضعف
• خستگی که با استراحت هم از بین نمی رود
• کاهش غیر ارادی وزن
• دردهای استخوانی
• گره های لنفاوی برجسته و بدون درد بویژه در ناحیه گردن و زیر بغل
• بزرگی طحال یا کبد
• نقاط قرمز رنگ در پوست
• کبودی و خونریزی آسان
• تب و لرز و عفونت های مکرر

فون ویلبراند یک اختلال خونریزی است که در اثر کمبود فاکتور ون ویلبراند ایجاد می شود. چنانچه سطح فرم عملکردی این فاکتور در خون پایین باشد، پلاکت ها قادر نخواهند بود به طور مناسبی تجمع پیدا کنند و این موضوع منجر به طولانی شدن مدت زمان خونریزی خواهد شد.

شایع ترین علائم این بیماری عبارتند از:

• کبودی آسان
• خون دماغ شدن بیش از حد
• خونریزی های طولانی مدت پس از آسیب
• خونریزی لثه
• خونریزی غیر طبیعی و شدید در دوران قاعدگی.

6) آسیب سر

آسیب به سر یک حالت اورژانسی در پزشکی محسوب می شود و نیازمند مراقبت های فوری است. آسیب به سر تحت عنوان هر نوع آسیب به مغز، جمجمه و یا اسکالپ (بافت خاصی که جمجمه را می‌پوشاند و به صورت عامیانه پوست سر نامیده می شود) تعریف می شود.

آسیب های متداولی که به سر وارد می شوند، شامل ضربه (تکان خوردن مغز)، شکستگی جمجمه و زخمی شدن اسکالپ هستند. آسیب های وارده به سر معمولا در اثر وارد شدن ضربه به سر و صورت یا تکان خوردن ناگهانی و شدید جمجمه بوجود می آیند.

ارزیابی و درمان تمام جراحات وارده به سر تحت نظارت مستقیم پزشک بسیار مهم است. علائم هشدار دهنده ای که نشان دهنده اورژانسی بودن جراحت وارده می باشند عبارتند از:

• تشنج
• فقدان هوشیاری
• استفراغ
• مشکلات تعادلی
• عدم هماهنگی حرکات
• عدم آگاهی به مکان و زمان
• سردرد دائمی و تشدید شونده
• از دست دادن کنترل عضلات
• از دست دادن حافظه
• خارج شدن مایع شفاف از گوش یا بینی
• خواب آلودگی بیش از حد

هموفیلی A یک اختلال ارثی است که در آن فرد از فقدان یا کمبود برخی پروتئین ها، موسوم به فاکتورهای انعقادی، رنج می برد. خون این افراد به خوبی منعقد نمی شود.

علائم بیماری در اثر یک نقص ژنتیکی در ژن های سازنده فاکتور های انعقادی 8، 9 و 11 بوجود می آید. کمبود این فاکتورها باعث می شود فرد به آسانی دچار خونریزی شده و خونریزی وی نیز به مدت طولانی ادامه پیدا کند.

خونریزی خودبه خودی، کبودی آسان، خون دماغ شدن، خونریزی لثه ها، خونریزی طولانی مدت پس از عمل جراحی یا جراحت، خونریزی در مفاصل، خونریزی داخلی و یا خونریزی در مغز از دیگر علائم احتمالی این بیماری هستند.

هموفیلی B)

در این بیماری ارثی نادر بدن قادر به تولید فاکتور 9 نمی باشد. این موضوع منجر به اختلال در روند انعقاد خون می شود. این بیماری معمولا در دوران طفولیت یا کودکی تشخیص داده می شود.

افزایش مدت زمان خونریزی، کبودی های شدید و بدون دلیل، خونریزی لثه و خون دماغ شدن های طولانی از علائم این بیماری هستند. همچنین ممکن است خون بدون هیچ دلیل واضحی در ادرار و مدفوع ظاهر شود. خونریزی داخلی در مفاصل، که منجر به ورم و درد آنها می شود، نیز از دیگر علائم این بیماری است.

11) کمبود فاکتور 7

کمبود فاکتور 7 زمانی بوجود می آید که بدن قادر به تولید مقادیر کافی از این فاکتور نباشد و یا عواملی با تولید آن تداخل کنند. این عوامل مداخله کننده در اغلب موارد بیماری ها و استفاده از داروهای خاص هستند. علائم این بیماری عبارتند از:

• خونریزی غیر طبیعی پس از زایمان
• عمل جراحی و یا جراحت
• کبودی آسان
• خون دماغ شدن
• خونریزی لثه و خونریزی شدید
• طولانی در دوران قاعدگی.

در موارد شدید علائمی نظیر خونریزی در روده، معده، عضلات و تخریب غضروف‌های مفصلی در اثر دوره های مکرر خونریزی نیز دیده می شوند.

12) کمبود فاکتور 10

به کمبود فاکتور 10، کمبود فاکتور استوارت – پراور نیز گفته می شود. این حالت در اثر کمبود یک پروتئین انعقادی، تحت عنوان فاکتور 10 بوجود می آید. این بیماری می تواند از طریق ژنتیکی به نسل های بعد نیز منتقل شود. اما این بیماری به صورت غیر ارثی و در اثر مصرف یک سری داروها و ابتلا به بیماری های خاص نیز بوجود می آید.

کمبود فاکتور 10 باعث اختلال در روند طبیعی انعقاد خون می شود. علائم این بیماری عبارتند از:

• خونریزی غیر طبیعی پس از زایمان، عمل جراحی و یا جراحت
• کبودی آسان
• خون دماغ شدن
• خونریزی لثه
• خونریزی طولانی مدت یا شدید در دوران قاعدگی.

در در موارد شدید این بیماری نیز، علائمی نظیر خونریزی در روده، معده، عضلات، سر و تخریب غضروف های مفصلی در اثر دوره های مکرر خونریزی دیده می شود.

پیچ خوردگی مچ پا و کشیدگی عضلات

کبودی هایی که پس از بریدگی‌، سوختگی، سقوط و یا زخم بوجود می آیند، طبیعی هستند. به وجود آمدن برجستگی در ناحیه کبود شده نیز معمولا دلیل خاصی ندارد.

در واقع این کبودی‌ها بخشی از فرایند طبیعی ترمیم جراحت در بدن می باشند و نیازی نیست در مورد آن ها نگران باشید. با این حال، چنانچه یک زخم دچار کبودی باشد، مرتبا باز شود و از آن ترشحات شفاف، چرکی و یا خونی خارج گردد، باید در اسرع وقت توسط پزشک مورد بررسی قرار بگیرد. چرا که این مورد می تواند نشان دهنده عفونت باشد.

چنانچه یک کودک دچار کبودی بدون دلیل شده باشد باید به مراکز درمانی منتقل شود تا علت اصلی آن مشخص گردد. کبودی بدون علت در کودکان می‌تواند نشان دهنده بیماری های خطرناک و یا سوء استفاده باشد.

یک سری داروهای خاص احتمال کبودی را افزایش می دهند. داروهای ضد انعقاد و کورتیکواستروئیدها از جمله داروهای شایعی هستند که می‌توانند علت کبودی باشند. برخی مکمل های طبیعی نظیر روغن ماهی نیز اثراتی مشابه داروهای ضد انعقاد دارند و باعث کبودی می شوند.

احتمال کبودی پس از انجام تزریقات و یا پوشیدن لباس های تنگ نیز وجود دارد. کبودی در افراد مسن شایع تر است. با افزایش سن پوست نازک‌تر می‌شود و در نتیجه مویرگ های پوستی بیشتر مستعد پارگی می شوند. برخی افراد به آسانی و با وارد شدن ضربه خفیف به بدن دچار کبودی می‌شوند.

همچنین زنان نسبت به مردان بیشتر مستعد کبودی هستند. البته در بیشتر موارد، کبودی ها نگران کننده نیستند. با این حال اگر اخیرا دچار کبودی شده‌اید بهتر است با پزشک خود در مورد دلایل احتمالی آن صحبت کنید.

اختلالات خونریزی

گاهی مواقع علت کبودی بیماری‌های زمینه ای است و ارتباطی به جراحت یا صدمه ندارد. تعدادی از اختلالات خونریزی که می توانند باعث کبودی‌های مکرر شوند. این اختلالات عبارتند:

• بیماری ون ویلبراند
• هموفیلی A
• بیماری کریسمس
• کمبود فاکتور 7
• کمبود فاکتور 10
• کمبود فاکتور 5
• کمبود فاکتور 2

کبودی چگونه درمان می شود؟

بسته به علت کبودی می توان آن‌ها را با راهکارهای زیر درمان نمود:

• استفاده از یخ برای کاهش ورم
  به این منظور یخ را در یک پارچه قرار دهید تا از تماس مستقیم آن با پوست دچار کبودی پرهیز شود. یخ را به مدت 15 دقیقه در محل کبودی قرار دهید. این کار را در صورت نیاز هر یک ساعت تکرار کنید.
• به ناحیه کبود شده استراحت دهید
• در صورت امکان ناحیه کبود شده را بالاتر از سطح قلب نگه دارید
  این کار از تجمع خون در بافت کبود شده جلوگیری می‌کند.
• از داروهای بدون نسخه نظیر استامینوفن استفاده کنید
  استفاده از این داروها درد ناحیه کبود شده را کاهش می‌دهد. از مصرف آسپیرین و ایبوبروفن نیز بپرهیزید چرا که باعث افزایش خونریزی می‌شوند.
• از لباس های آستین بلند و شلوار های گشاد استفاده کنید
  به این ترتیب می‌توانید از ناحیه کبود شده بیش‌تر محافظت کنید.

راه‌های پیشگیری از کبودی پوست

گاهی علت کبودی مشخص نیست و یا این کبودی کاملا اتفاقی است. ممکن است این مشکل برای همه اتفاق بیفتد، اما می توان با رعایت احتیاط در هنگام بازی، ورزش و رانندگی احتمال آن را کاهش داد.

قرار دادن بالشتک محافظ در زانو ها، آرنج ها و ساق پاها در هنگام نظافت و یا انجام مسابقات ورزشی می تواند از کبود شدن این نواحی جلوگیری کند. با استفاده از موارد زیر خطر کبود شدگی را کاهش دهید:

• محافظ ساق پا
• بالشتک شانه
• محافظ لگن
• بالشتک های ران

ظهور لکه های سیاه و آبی در اثر کبودی، اتفاقی طبیعی است. کبودی ها می توانند ناخوشایند باشند اما معمولا خود به خود بهبود پیدا می کنند. مگر آنکه ناشی از بیماری زمینه ای خاصی باشند. اگر کبودی در عرض 3 هفته بهبود پیدا نکرد باید به پزشک مراجعه کنید، تا علت کبودی مشخص شود.

نگارش و گردآورنده: رضا رحیمی