عفونت گوش و راه های درمان دارویی

علائم عفونت گوش چیست؟

عفونت‌های گوش معمولاً در گوش میانی روی می‌دهند اما پرده گوش و کانال گوش هم می‌توانند به عفونت دچار شوند. عفونت گوش در کودکان (و بزرگسالان) اغلب با علائم زیر همراه است:
. کشیدن یک یا هر دو گوش به دلیل درد
. گریه کردن
. تب
. مشکل در خوابیدن
. ترشحات گوش
. کاهش شنوایی
. احساس پُری در گوش
. تهوع
. استفراغ
. احساس سرگیجه
. صدای وزوز در گوش
. کاهش اشتها
. مشکل در غذا خوردن

عفونت گوش چگونه تشخیص داده می‌شود؟

عفونت گوش توسط پزشک و با معاینه گوش و با توجه به سوابق پزشکی بیمار تشخیص داده می‌شود. پزشک با استفاده از اتوسکوپ یا گوش‌بین، داخل کانال گوش را می‌بیند و اگر عفونت گوش وجود داشته باشد آن را تشخیص می‌دهد و اینکه آیا عفونت در گوش میانی رخ داده یا در کانال گوش.

برای موارد خفیف‌تر عفونت گوش، پزشکان اغلب توصیه می‌کنند پیش از شروع مصرف آنتی‌بیوتیک، مراقبت و کمی صبر کنید زیرا خیلی از موارد خودبه‌خود برطرف می‌شوند

درمان عفونت گوش چگونه است؟

داروهایی که برای درمان عفونت گوش تجویز می‌شوند:
. داروهای مسکن
. استامینوفن
. ایبوپروفن
. پزدوافدرین برای کاهش فشار گوش
. قطره گوش آنتی‌بیوتیک برای عفونت کانال گوش
. قطره گوش استروئید برای عفونت کانال گوش
. هیدروکورتیزون
. آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی برای عفونت گوش میانی و عفونت‌های شدید گوش خارجی

پزشکان از چه آنتی‌بیوتیک‌هایی برای درمان عفونت گوش استفاده می‌کنند؟

اگر عفونت گوش ناشی از باکتری باشد (نه ویروس)، پزشک آنتی‌بیوتیک خوراکی یا موضعی تجویز خواهد کرد. برخی از آنتی‌بیوتیک‌هایی که پزشکان برای درمان عفونت گوش تجویز می‌کنند شامل موارد زیر می‌شوند:
. آموکسیل (آموکسی‌سیلین)
. آگمنتین (آموکسی‌سیلین کلاوولونات پتاسیم)
. کورتیسپورین (نئومایسین، پلی‌میکسین‌بی، هیدروکورتیزون) به‌صورت محلول یا سوسپانسیون
. کورتیسپورین تی‌سی (کولیستین، نئومایسین، تونزونیوم، هیدروکورتیزون) به صورت سوسپانسیون
. سیپرودکس (سیپروفلوکساسین، دگزامتازون) به صورت سوسپانسیون
. سیپرو اچ سی (سیپروفلوکساسین، هیدروکورتیزون) به صورت سوسپانسیون
. سیلوکزان (سیپروفلوکساسین) به صورت محلول
. اوکوفلوکس (افلوکساسین) به صورت محلول
. فلوکسین (افلوکساسین) به صورت محلول
. استاسول اچ سی (هیدروکورتیزون، استیک اسید) به صورت محلول
. ازیترومایسین (زیترومکس)
. اریترومایسین
. داکسی‌سایکلین
پزشک نوع باکتری که باعث عفونت گوش شده را ارزیابی می‌کند تا معلوم شود کدام آنتی‌بیوتیک برای درمان لازم است. بیشتر افراد در عرض 24 ساعت بعد از شروع دوره درمان با آنتی‌بیوتیک کم‌کم احساس بهبودی می‌کنند و علائم باید در عرض 48 تا 72 ساعت به میزان چشمگیری تسکین بیابند.
برای موارد خفیف‌تر عفونت گوش، پزشکان اغلب توصیه می‌کنند پیش از شروع مصرف آنتی‌بیوتیک، مراقبت و کمی صبر کنید زیرا خیلی از موارد خودبه‌خود برطرف می‌شوند.
از کمپرس گرم برای تسکین درد استفاده کنید. از قطره گوش تنها زمانی استفاده کنید که پزشک اجازه داده باشد.

چه زمانی به آنتی‌بیوتیک نیاز دارید و چه زمانی نه؟

آنتی‌بیوتیک‌ها داروهایی قوی هستند که باکتری‌ها را از بین می‌برند. برای عفونت گوش، پزشکان آنتی‌بیوتیک‌هایی به صورت مایع یا قرص تجویز می‌کنند اما گاهی قطره‌های آنتی‌بیوتیک می‌توانند مؤثرتر و بی‌ضررتر از انواع خوراکی باشند، به این دلایل:
آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی عوارضی دارند:
. آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی بیشتر احتمال دارد که در خارج از گوش سبب مقاومت باکتری‌ها شوند. وقتی این اتفاق می‌افتد، این داروها ممکن است در آینده به‌خوبی اثر نکنند و بیماری‌ها سخت‌تر درمان شوند.
. قطره‌های آنتی‌بیوتیک باکتری‌ها را سریع‌تر و کامل‌تر از آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی نابود می‌کنند. این قطره‌ها وارد خون نمی‌شوند، بنابراین داروی بیشتری به ناحیه عفونت می‌رسد.

آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی عوارض جانبی بیشتری دارند:
آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی می‌توانند عوارض جانبی بیشتری نسبت به آنتی‌بیوتیک‌های موضعی داشته باشند. این عوارض شامل اسهال، تهوع و استفراغ، شکم درد، کهیر، سردرد و واکنش‌های آلرژیک خطرناک می‌شوند.

چه کسانی باید از قطره‌های گوش آنتی‌بیوتیک استفاده کنند؟

قطره‌های آنتی‌بیوتیک گوش می‌توانند در موارد زیر مؤثرتر و کم‌ضررتر باشند:
. افرادی که دچار عفونت گوش شناگر می‌شوند. این عفونت به‌واسطه آب در گوش ایجاد می‌شود.
. بچه‌هایی که لوله تهویه گوش دارند. این لوله‌ها جلوی بیشتر عفونت‌ها در پشت پرده گوش را می‌گیرند (قسمتی که به نام گوش میانی معروف است). اگر عفونتی در گوش باشد می‌توان از قطره آنتی‌بیوتیک در کانال گوش استفاده کرد.

چه کسانی باید از آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی برای عفونت گوش استفاده کنند؟

. کودکانی که لوله تهویه در گوش ندارند برای عفونت گوش میانی باید آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی استفاده کنند، خصوصاً وقتی درد شدید یا تب بالا دارند.
. بچه‌هایی که لوله تهویه در گوش دارند باید در موارد زیر آنتی‌بیوتیک خوراکی مصرف کنند:
. بسیار بیمارند.
. به دلیل دیگری باید آنتی‌بیوتیک مصرف کنند.
. عفونت با قطره برطرف نشده است.

نگارش و گردآورنده: رضا رحیمی

منبع: معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی اراک